Płazy to jeden z najbardziej fascynujących rodzajów kręgowców. Te czworonogi mogą żyć w wodzie lub na lądzie.
Większość płazów przechodzi metamorfozę, kiedy to zmieniają się z larw w osobniki dorosłe. Dzięki tym zmianom zyskują płuca, które pozwalają im oddychać powietrzem, i kończyny, które umożliwiają im chodzenie po ziemi.
Ropucha zwyczajna
Ropucha zwyczajna jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych płazów Europy i można ją znaleźć na całym kontynencie. Ten nocny gatunek jest najlepiej widoczny w nocy i często można go zobaczyć ukrywającego się pod trawą, kamieniami lub skupiskami mchu.
Żaba ta jest dość krępym zwierzęciem o krótkich nogach i szerokiej głowie. Jej oczy wystają z głowy i mają poziome, szczelinowate źrenice.
Tęczówki są żółte lub miedziane, a tuż za okiem można zobaczyć małe zgrubienie – to gruczoły przyuszne, które służą do odstraszania drapieżników.
Ten płaz jest bardzo częstym widokiem w Polsce, jednak jego liczebność spada z powodu utraty siedlisk, wysychania wód gruntowych i śmiertelności na drogach. Jest też podatny na choroby bakteryjne i wirusowe.
Żaba trawna
Żaba trawna (Rana temporaria) to gatunek płaza ogoniastego występujący w całej Europie. Żyje w różnych środowiskach, w tym w wilgotnych, zacienionych miejscach i lasach.
Żaby te rozmnażają się wiosną, zwykle gdy temperatura wody osiąga 14 stopni Celsjusza (57 stopni F). Samice składają do 4000 jaj, które szybko się wylęgają i w ciągu trzech miesięcy przeobrażają się w kijanki.
W naturze żaby trawne są częstym widokiem wokół stawów i rowów na terenach otwartych i w lasach. Jednak zmiany na polach i łąkach, intensywne rolnictwo i fragmentacja siedlisk powodują spadek ich liczebności w niektórych regionach.
Żaby trawne korzystają z ogólnych środków ochrony płazów, mających na celu zachowanie siedlisk lądowych i tarlisk wodnych. Na przykład gospodarka leśna może pomóc temu gatunkowi, minimalizując szkody w dnie lasu podczas prac leśnych i promując drzewostany zbliżone do naturalnych, które są bogate w drzewa liściaste i dostarczają martwego drewna. Ten typ siedliska jest szczególnie ważny dla żaby trawnej.
Salamandra plamista
W Polsce salamandry plamiste można spotkać w lasach ze stawami i oczkami wodnymi. Są wszystkożerne, jedzą dżdżownice, owady, ślimaki i pająki. Wytwarzają też w gruczołach na grzbiecie i ogonie toksynę o nieprzyjemnym smaku, która odstrasza drapieżniki, takie jak węże, skunksy i szopy.
Podobnie jak inne salamandry żyjące w stawach, salamandry plamiste rozmnażają się zimą i wczesną wiosną. Samice składają jaja w strumieniu pod kłodami i kamieniami i pilnują ich do czasu wyklucia.
Te larwy dorastają do około dwóch cali długości i rodzą się ze skrzelami zewnętrznymi. Metamorfują w młode salamandry w ciągu około dwóch miesięcy.
Salamandry plamiste łączą się w pary zimą i wiosną, kiedy migrują ze swoich nor do basenu. Samice składają w basenie duże kępy jaj, często z algami, które dostarczają tlen potrzebny do rozwoju embrionów. Uważa się, że ta symbiotyczna relacja jest kluczowa dla przetrwania tego gatunku i może pomóc salamandrom plamistym oprzeć się chorobom i stresom abiotycznym.
Traszka alpejska
Traszka alpejska (Ichthyosaura alpestris) to płaz żyjący w europejskich lasach. Jest to średniej wielkości gatunek, którego dorosłe osobniki mierzą do 12 cm. Samice są większe od samców i mają jaskrawo pomarańczowy brzuch.
Znajdują się zarówno na dużych wysokościach, jak i na nizinach, żyjąc głównie w siedliskach leśnych. Często migrują do kałuż, stawów lub podobnych zbiorników wodnych w celu odbycia lęgów.
Podczas lęgów samce zalecają się do samic w rytualnym pokazie i składają spermatofor. Po zapłodnieniu samice składają i pojedynczo owijają 2 mm szarokremowe jaja w liście roślin wodnych.
Traszka alpejska jest szeroko rozpowszechniona w Polsce. Najdalej na północ wysunięte populacje występują w górach Karpat i Sudetów, a środkowo-południowe w Górach Świętokrzyskich i Tunelowych.
